جواب درس دوازدهم علوم هفتم؛ صفحه ۱۰۸ تا ۱۱۵ | فصل ۱۲: سفره‌ی سلامت

شکل زیر برچسب روی یک بسته خوراکی را نشان می‌دهد. چه موادی در این خوراکی وجود دارد؟

جواب: انرژی ، کربو هیدرات ، چرپی ، فیبر ، رطوبت ، آهن

۱- به برش‌هایی از هر یک از این خوراکی‌ها چند قطره لوگول اضافه کنید.
۲- نتیجه مشاهده خود را بنویسید.

جواب: با افزودن لوگول (محلول ید) به برش‌‌های سیب، خیار، نان و سیب زمینی، بلورهای بنفش یا آبی تیره، داخل سلول‌های نان و سیب زمینی مشاهده می‌شوند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که نان و سیب زمینی مقدار قابل توجهی نشاسته دارند.

با انجام آزمایش بالا دریافتید که برخی خوراکی‌ها نشاسته دارند. چه خوراکی‌های دیگری می‌شناسید که نشاسته دارند؟
جواب: موز، برنج، ماکارونی، ذرت، جو، گندم و…

نشاسته از چه چیزی ساخته شده است؟ برای پاسخ به این پرسش، فعالیت زیر را انجام دهید.
جواب: گیاهان در فتوسنتز، ابتدا به نام گلوکز می‌‌سازند؛ سپس با وصل کردن مولکول های گلوکز به هم، نشاسته می‌‌سازند.

به جز روغن و کره، چه خوراکی‌های دیگری می‌شناسید که چربی دارند؟
جواب: بادام، آفتابگردان، گردو ، پسته

۱- قطعه‌ای کوچک از کاغذ را با روغن مایع چرب کنید. چه تغییری در کاغذ ایجاد می‌شود؟
جواب: لکه‌ی شفافی روی کاغذ ایجاد می‌‌شود

۲- اکنون این کار را با مواد دیگر انجام دهید. با کدام یک، حالت کاغذ شما مانند آزمایش قبل می‌شود؟ چرا؟
جواب: روغن مایع، تخمه ی آفتابگردان؛ زیرا چربی دارند

از طرفی چربی‌ها خطر تنگ شدن رگ‌ها و سکته قلبی را افزایش می‌دهند. بنابراین در مصرف چربی‌ها به چه چیزهایی باید توجه کنیم؟
جواب: چربی کم مصرف کنیم و از چربی مایع استفاده کنیم

الف) با توجه به اطلاعاتی که دارید، در شکل زیر، خوراکی‌هایی را که منبع پروتئین‌اند، مشخص کنید.
جواب: مرغ، ماهی، گوشت قرمز، حبوبات، غلات و بادام زمینی.

ب) نتیجه را بنویسید.
جواب: پروتئین‌ها در بدن نقش ساختاری دارند. اما همه آنها توسط آمینواسیدها در بدن تولید نمی‌شوند بلکه آمینواسیدهای ضروری باید از طریق غذا وارد بدن شوند. این آمینواسیدها در غذاهای گیاهی و جانوری وجود دارند که باید با رعایت تنوع در برنامه غذایی نیاز بدن را به همه انواع آنها برطرف کنیم.

الف) اگر فردی هیچ نوع غذای جانوری مصرف نکند، چه مشکلی ممکن است برایش پیش آید؟
جواب: با کمبود آمینواسید های ضروری مواجه می‌‌شود

ب) چنین افرادی چه نکاتی را باید در برنامه غذایی خود رعایت کنند؟
جواب: باید غذاهایی را مصرف کنند که به اندازه ی کافی آمینواسید ضروری داشته باشد

ویتامین‌ها چه نقشی در بدن دارند و آنها را در چه غذاهایی می‌توانیم پیدا کنیم؟
جواب: ویتامین‌ها مواد مغذی ضروری هستند که بدن برای عملکرد صحیح به آنها نیاز دارد. آنها در بسیاری از فرآیندهای بدن، از جمله رشد، نمو، تولید انرژی و ترمیم بافت‌ها نقش دارند. ویتامین‌ها به دو دسته محلول در آب و محلول در چربی تقسیم می‌شوند. ویتامین‌ها را میتوان در مرکبات ، غلات ، سبزیجات ، نور خورشید ، گوشت و تخم حیوانات ، دانه‌ها و … پیدا کرد

درباره ویتامین‌هایی که می‌شناسید، منبع و نقشی که در بدن دارند، در گروه خود گفت‌وگو کنید و نتیجه آن را در جدولی بنویسید. هر گروه، جدول خود را با جدول گروه‌های دیگر مقایسه کند.
جواب: همانطور که سوال گفته ویتامین‌هایی که می‌شناسید را باید در جدولی بنویسید در بخش زیر جدولی برای شما آماده کرده ایم که میتوانید از آن کمک بگیرید.

با توجه به شکل‌های زیر، سفر مواد معدنی را از خاک تا بدنتان در چند جمله بنویسید.
جواب: ۱- جذب املاح خاک توسط گیاه
۲- وارد شدن مواد معدنی به اندام های گیاه
۳- استفاده ی دام ها از گیاه
۴- وارد شدن مواد معدنی به بدن انسان از طریق فراوده های دامی

الف) برای تعیین مقدار آبی که در میوه‌ها و سبزی‌ها وجود دارد، فعّالیتی طراحی و اجرا کنید. آیا نتایج گروه‌ها یکسان است؟ اگر پاسخ «نه» است، دلایلی برای این تفاوت ارائه دهید.
جواب: میوه یا سبزی مورد نظر را به دقت وزن می‌کنیم. سپس آن را حرارت داده و خشک می‌کنیم. سپس دوباره آن را وزن می‌کنیم. تفاوت دو عدد به دست آمده، مقدار آب موجود در میوه یا سبزی مورد نظر را نشان می‌دهد. خیر، تفاوت در نتایج گروه‌ها می‌تواند ناشی از دقت کم در اندازه‌گیری باشد. همچنین اگر خشک کردن کامل صورت نگیرد، می‌تواند سبب ایجاد خطا در نتیجه‌ی حاصل گردد.

ب) با ارائه دلیل، درستی یا نادرستی این جمله را بررسی کنید: «نیاز همه افراد به نوشیدن آب یکسان است».
جواب: خیر مقدار آب بستگی به دما، فعالیت و سن دارد

الف) با توجه به اطلاعاتی که نوشته شده روی برچسب‌ها، درباره ارزش غذایی هر یک از این نوشیدنی‌ها، گفت‌وگو کنید.
جواب: با استفاده از اطلاعاتی که در تصاویر به ما داده شده داریم:
انرژی نکتار مخلوط سیب و موز : ۴۵.۸ کیلوکالری (kcal) است
انرژی نوشابه گازدار با طعم پرتغالی : ۵۱.۹ کیلوکالری(kcal) است
انرژی دلستر با طعم هلو : ۲۵ کیلو کالری (kcal) است
نتیجه میگیریم که انژری نکتار از نوشابه و دلستر بیشتر است .
با مشاهدات بالا میفهمیم که هرچقدر تنوع مواد غذایی در یک خوراکی بیشتر باشد ، ارزش غذایی آن نیز بیشتر است .
همچنین در بالا نوشابه کمترین ارزش غذایی را نسبط به دلستر و نکتار دارد

ب) کاری که غذا برای ما انجام می‌دهد، چیزی بیش از تأمین ماده و انرژی است. در بسیاری از مناسبت‌ها غذاهای خاصی پخته می‌شوند. از طرف دیگر، پختن برخی خوراکی‌ها همراه با مراسم خاصی است؛ مانند پختن سمنو در پایان سال خورشیدی. گزارشی درباره چنین مناسبت‌ها یا مراسمی که در محل زندگی شما وجود دارند به‌صورت گروهی تهیه کنید و در کلاس ارائه دهید. گزارش را می‌توانید به صورت تصویر، متن یا فیلم تهیه کنید.
بر عهده دانش آموز است.